www.balet.pl
forum miłośników tańca

Roztańczona encyklopedia - Witold Gruca

forum.balet.pl - Sob Lut 25, 2006 11:19 pm
Temat postu: Witold Gruca
WITOLD GRUCA

Wybitny tancerz i choreograf okresu powojennego, ur. 15 VIII 1927 r.

W latach 1941-1948 był uczniem prywatnych szkół tańca w Krakowie oraz Studia Dramatycznego przy Teatrze Starym. W sezonie 1946/1947 pracował jako aktor i tancerz w Teatrze Ziemi Opolskiej w Opolu; w 1948 r. jako tancerz Opery we Wrocławiu; w latach 1949-1952 jako solista Opery w Poznaniu; w latach 1952-1956 jako solista Opery w Warszawie. W latach 1956-1961 występował w kraju i za granicą w duecie z Barbarą Bittnerówną. Od 1961 r. był ponownie solistą opery warszawskiej, a następnie Teatru Wielkiego w Warszawie, gdzie w sezonie 1967/1968 pełnił także funkcję kierownika baletu.

Jego ważniejsze role baletowe: Paw („Paw i dziewczyna”), Arlekin („Karnawał”), Szatan („Noc Walpurgi”), Dyl Sowizdrzał (rola tytułowa), Franciszek („Coppélia), Narzeczony („Harnasie”), solista w „Serenadzie”, Romeo, Mercutio („Romeo i Julia”), Perlimplin („Czerwony płaszcz”), Burmistrz („Trójkątny kapelusz”), Błazen („Jezioro łabędzie”), Apollo („Apollo i dziewczyna”), Cagliostro („Cagliostro w Warszawie”), Chłopiec („Zaczarowana oberża”), Sancho Pansa („Don Kichot”), Oczekujący („Oczekiwanie”), Hilarion („Giselle”), Pan Flet („Salmo gioioso”), Król („Mandragora”), Mąż („Voci”), Coppelius („Coppélia”), Pietruszka (rola tytułowa), Hrabia („Panna Julia”) i Wdowa Simone („Córka źle strzeżona”).

Tworzył widowiska baletowe, współpracował przy realizacji przedstawień operowych, dramatycznych, operetkowych, estradowych, filmów i programów telewizyjnych. Zapytany, co łączy te wszystkie odmiany sztuki odpowiedział: aktorstwo. „Nieprawda, że w balecie schodzi na plan dalszy. Właśnie w balecie jest najtrudniejsze. Aktor i śpiewak ma do pomocy tekst. Tancerz jest milczący. Ale musi być bardzo myślący. To krzywdząca opinia, że tancerze myślą nogami. Ja sam jako tancerz, pokonując na próbach problemy techniczne myślałem zawsze, kim jestem w danej sytuacji scenicznej, jaki stan psychiczny mam wyrazić. Jako choreograf najwyżej cenię takich tancerzy, którzy sami wprowadzają do roli propozycje aktorskie. Rola wtedy nie jest pusta. Właśnie rola, nie partia taneczna. Nie tylko jako choreograf, ale i jako odbiorca uważam sprawę wyrazu i przekazu postaci scenicznej za ważniejszą od techniki. Myślący tancerz może uratować słabą choreografię. I odwrotnie. Bezmyślne wykonawstwo może „rozłożyć” najlepszą choreografię." (z wywiadu dla „Przekroju" w 1978 roku). Twórczość choreograficzna Witolda Grucy splotła się trwale z repertuarem polskim. Spośród jego pięćdziesięciu blisko znaczniejszych prac, zaledwie kilka wypada poza listę nazwisk kompozytorów polskich.

Jego ważniejsze prace choreograficzne: „Etiudy” (muzyka Karola Szymanowskiego, 1961), „Wars i Sawa” (muzyka Augustyna Blocha, 1961), „Zaczarowana oberża” (muzyka Antoniego Szałowskiego, 1962), Mandrogora (muzyka Karola Szymanowskiego, 1963, 1966), „Sonety miłosne” (muzyka Tadeusza Bairda, 1963), „Oczekiwanie” (muzyka Augustyna Blocha, 1964 i jako balet „Samotność 1968, 1971), „Nagi książę” (muzyka Romualda Twardowskiego, 1964), „Ad hominem” (muzyka Zbigniewa Wiszniewskiego, 1964), „Nokturn” i „Tarantela” (muzyka Karola Szymanowskiego, 1966), „Voci” (muzyka Augustyna Blocha, 1968, 1971), „Pieśni truwerów” (muzyka Tadeusza Bairda, 1972), „Cztery sonety miłosne” (muzyka Tadeusza Bairda, 1972), „Salmo gioioso” (muzyka Augustyna Blocha, 1972), „Pan Twardowski” (muzyka Ludomira Różyckiego, 1973), „Bardzo śpiąca królewna” (muzyka Augustyna Blocha, 1974), „Karnawał” (muzyka Roberta Schumanna, 1975), „III Symfonia” (muzyka Tadeusza Bairda, 1976), „Stanisław i Anna Oświęcimowie” (muzyka Mieczysława Karłowicza, 1976), „Wesele w Ojcowie” (muzyka Karola Kurpińskiego, 1976), „Maskarada” (muzyka Arama Chaczaturiana, 1979), „System dra Smoły i prof. Pierza” (muzyka Stefana Kisielewskiego, 1988). Jest laureatem I nagrody na Międzynarodowym Konkursie Tańca w Vercelli we Włoszech (1956), nagrody Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1977). W 1983 r. otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. 28 IX 1997 r. uroczystym spektaklem „Córki źle strzeżonej” w Teatrze Wielkim Witold Gruca obchodził 70-lecie urodzin i 50-lecie pracy artystycznej.

tekst pochodzi z www.teatrwielki.pl
pomoc: sisi



Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group