www.balet.pl

[forum.balet.pl]

MARIA KRZYSZKOWSKA

Tańca uczyła się u Ireny Szymańskiej i Leona Wójcikowskicgo. W latach 1946-1947 występowała w duecie z Leonem Wójcikowskim. Była primabaleriną Teatru Nowego w Warszawie (1947-1950), opery w Poznaniu (1950-1953), opery warszawskiej (1953-1965) i Teatru Wielkiego (1965-1977). Była pierwszą w Polsce wykonawczynią głównych ról (Giselle, Odetta-Odylia, Kitri) w radzieckich wersjach choreograficznych baletów klasycznych. Była też pierwszą wykonawczynią solowych partii w baletach polskich choreografów: Leona Wójcikowskiego („Suita hiszpańska”, do muz. Enrique Granadosa, 1950; „Pory roku”, do muzyki Piotra Czajkowskiego, 1950; „Swantewit”, do muzyki Piotra Perkowskiego, 1950; „Coppelia”, do muzyki Léo Delibesa, 1952), Jerzego Gogóła („Świtezianka”, muzyka Eugeniusza Morawskiego, 1962), Witolda Grucy („Etiudy baletowe”, do muzyki Krzysztofa Komedy, 1962; „Nokturn i Tarantela”, do muzyki Karola Szymanowskiego, 1966), Witolda Borkowskiego („Bolero”, do muzyki Maurice Ravela, 1971), a także w zrealizowanych na scenie warszawskiej baletach choreografów zagranicznych: Françoise Adreta („Czerwony płaszcz”, muzyka Luigi Nono, 1962), Alfreda Rodriguesa („Soirées et matinées musicales” do muzyki Gioacchino Rossiniego i Benjamina Brittena, 1963) i Aleksieja Cziczinadzego („Don Kichot”, muzyka Ludwig Minkus, 1964; „Giselle”, muzyka Adolphe Adam, 1968; „Kopciuszek”, muzyka Siergiej Prokofiew, 1969; „Romeo i Julia”, muzyka Siergiej Prokofiew, 1970).

Maria Krzyszkowska brała udział w koncertach estradowych i programach telewizyjnych. Występowała również za granicą. W jej repertuarze znalazły się także następujące role: Królowa Podziemi, Królowa Wschodu, Diablica, Krasawica („Pan Twardowski”, muzyka Ludomir Różycki), Dziewczyna („Harnasie”, muzyka Karol Szymanowski), Zobeida („Szeherezada”, muzyka Nikołaj Rimski-Korsakow), Balerina („Pietruszka”, muzyka Igor Strawiński), Primabalerina („Chopiniana” do muzyki Fryderyka Chopina). Krytyka ceniła jej technikę tańca, zdolności aktorskie, temperament sceniczny, muzykalność i wyczucie stylu. W latach 1970-80 i ponownie w latach 1985-1995 kierowała baletem Teatru Wielkiego w Warszawie.

Była jurorem międzynarodowych konkursów baletowych: od 1964 r. w Warnie, od 1969 r. w Moskwie, od 1978 r. w Tokio i Osace, od 1982 r. w Jackson, w 1984 r. w Helsinkach. Od 1979 r. przewodniczyła jury Ogólnopolskiego Konkursu Tańca i Choreografii w Gdańsku. Jest laureatką nagród Ministerstwa Kultury i Sztuki II i I stopnia (1967, 1985), odznaczona Krzyżem Kawalerskim (1964) i Oficerskim (1971) Orderu Odrodzenia Polski oraz Orderem Sztandaru Pracy II i I klasy (1979, 1986).

Kierując baletem warszawskim, Maria Krzyszkowska dążyła do ożywienia aktywności artystycznej zespołu, doprowadzając do zwiększenia ilości premier i przedstawień baletowych w Teatrze Wielkim. Za jej kadencji pojawiły się w repertuarze zespołu nowe realizacje baletów klasycznych: „Jeziora łabędziego” (1973, 1985), „Coppélii” (1974), „Giselle” (1976), „La File mal gardée” (1977); zadebiutowali jako choreografowie: Marta Bochenek, Mariquita Compe, Jerzy Graczyk, Jerzy Makarowski i Zofia Rudnicka; zapraszani byli do współpracy różni choreografowie polscy: Witold Borkowski (1971), Witold Gruca (1971-88), Leon Wójcikowski (1973), Teresa Kujawa (1974, 1989), Henryk Konwiński (1978), Raisa Kuzniecowa-Szajewska (1975, 1979), Andrzej Glegolski (1989, 1990), Emil Wesołowski (1989, 1991), Waldemar Wołk-Karaczewski (1989, 1991) oraz zagraniczni: Joseph Lazzini (1972), Asaf Messerer (1974), Birgit Cullberg (1975), Faith Worth, asystentka Frederica Ashtona (1977), Serge Lifar (1978), Yuriko (1978), Alicia Alonso (1980), Alberto Mendez (1980), Konstantin Siergiejew (1985), Hans van Manen (1986, 1987, 1988 ), John Butler (1987), Maurice Béjart (1987), Oleg Winogradow (1988 ) i inni. W trosce o rozwój młodych solistów i całego zespołu Maria Krzyszkowska starała się zapewnić opiekę pedagogiczną baletmistrzów radzieckich oraz zabiegała o udział tancerzy warszawskich w krajowych i międzynarodowych konkursach baletowych.

www.teatrwielki.pl
pomoc: sisi

warto przeczytać też: "Życie dla tańca: rozmowy z Marią Krzyszkowską" Warszawa 1998

[motylia]

Błagam czy ktos ma może jakies informacje o Marii Krzyszkowskiej!

Będę bardzo wdzięczna

[sfra]

a to nie wystarcza?

poza tym jest wskazana książka: "Życie dla tańca: rozmowy z Marią Krzyszkowską" Warszawa 1998

[mariasam]

Ja bardzo prosze, za przesylke zaplace. Dziekuje

[Kasia G]

mariasam, to nie jest wątek o sprzedaży książek - poszukaj na allegro, na pewno można kupić