www.balet.pl

[Nefretete]

[sfra]

Sa to wstrząsające zapiski Niżyńskiego powstałe w ciągu sześciu tygodni dzielących jego ostatni występ publiczny od zamknięcia w szpitalu psychiatrycznym...

[Kasia G]

oto krótka recenzja książki (z kwartalnika Trubadur, dodatek baletowy do nr 16)

Bóg mi powiedział...

50-lecie śmierci Wacława Niżyńskiego wydawnictwo “Iskry” uczciło wydając po raz pierwszy po polsku Dziennik wielkiego tancerza. Tom, oprócz przetłumaczonego z rosyjskiego przez Grzegorza Wiśniewskiego dziennika pisanego w roku 1919, zawiera interesujący wstęp pióra Jacka Marczyńskiego opatrzony licznymi fotografiami, rysunki, dwa listy Wacława pisane po polsku do matki i do Jana Reszke, oraz posłowie, w którym Tadeusz Nasierowski komentuje Dziennik i “przypadek” Niżyńskiego z punktu widzenia psychiatrii.

Sam Dziennik tancerza podzielony na dwie księgi (O życiu, O śmierci), wywiera wstrząsające wrażenie. Czytelnik czuje się jak ktoś obserwujący od wewnątrz rozsypujący się gmach ludzkiej świadomości. Uwagi i przemyślenia celne, uderzające w swej prostocie, mieszają się z bezmyślnym bełkotem, maniakalnym powtarzaniem zdań i zwrotów. Słusznie tancerz mimowolnie porównuje się do księcia Myszkina, bohatera Idioty Fiodora Dostojewskiego. Niżyński każde swoje postępowanie motywuje boskim podszeptem: Chciałem zmienić ołówek, gdyż mój ołówek jest maleńki i wyślizguje się z palców, ale zauważyłem, że inny jest gorszy, gdyż się łamie. Bóg mi głośno podpowiedział, że lepiej jest pisać maleńkim, gdyż nie tracę czasu [... ]. Wiem, że ołówki się łamią, i dlatego będę pisać wiecznym piórem. Obsadką, którą pisał Tołstoj i wielu ludzi interesu w naszych czasach. Zmienię przyzwyczajenie, gdyż wiem, że niczego co piszę nie trzeba poprawiać. Jutro będę pisać atramentem, gdyż czuję, że Bóg tego chce (str. 55). Autor spieszy się, traci wątek, powraca do dawnych przeżyć – stosunków z Diagilewem i żoną (te partie zapisków były wcześniej usunięte, bądź przeredagowane przez żonę Niżyńskiego Romolę, w obecnym wydaniu są przytoczone zgodnie z oryginałem). Wielokrotnie pojawia się temat problemów natury seksualnej, trudności z wyborem własnej drogi, z uwolnieniem się spod wpływu szefa, impresaria, przyjaciela i kochanka (Diagilewa). Strony Dziennika nasycone są rozgoryczeniem z powodu niezrealizowanych planów, porzuconych pomysłów, braku zrozumienia wśród przyjaciół i publiczności.

Czy polecałabym wielbicielom talentu Wacława Niżyńskiego tę pięknie i starannie wydaną książkę (pewne uwagi miałabym jedynie do strony graficznej obwoluty, która poprzez wykorzystanie motywów z rysunków Niżyńskiego naniesionych na jego zdjęcie, bardziej kojarzy się z zabazgranym zeszytem uczniaka, niż z zapiskami artysty – choć rozumiem, że akcentuje to rozchwiany stan psychiczny autora dziennika)? Raczej nie. Jeżeli komuś nie wystarcza wiedza na temat Niżyńskiego zawarta w książkach o historii baletu czy filmach (z wiarygodnością tych ostatnich bywa różnie), niech sięgnie po Dziennik na własne ryzyko. Czy potworny obraz na wpół obłąkanego młodego jeszcze człowieka (29 lat) przesłoni nam wizję słynnego “Boga tańca”, zależy od nas. Czy przebrniemy przez stronnice tego dokumentu szaleństwa i tragedii, sami nie popadając w obłęd – przekonać się możemy tylko czytając go. Wniosek po lekturze Dziennika nasuwa się przerażający, wprost jak z futurystycznego filmu: nawet geniusz nie jest do końca bezpieczny, bo w każdej chwili, z nieznanych przyczyn może się znaleźć w najstraszniejszym z więzień – więzieniu własnego umysłu.

Katarzyna K. Gardzina

[Karya]

Małe pytanko: gdzie można zdobyć tą książkę?

[sfra]

W księgarni?

[yvonne]

Niestety,nakład dawno został wyczerpany a dodruków nie było.Ostatnio widziałam "Dzienniki" (nie "Dziennik")Niżyńskiego w Księgarni Muzycznej na ul.Moliera w Warszawie.Czasem bywa w antykwariacie na ul.Piwnej .
Niestety,bywa poza zasięgiem moich aktualnych możliwości finansowych.Próbowałam ją upolować na Allegro.Od dwóch lat obserwuję (bezskutecznie) aukcje, w których mogłaby się pojawić .

[Nefretete]

dziekuje za wyjasnienie. mam jeszcze jedno pytanko. kiedy wydano te ksiazke?? rozumiem, ze skoro mozna ja znalezc w antykwariatach, to jest to starsza pozycja.

[sfra]

Ja mam wydanie z 1995 roku. A ksiązkę znalazłem w bibliotece.

[Tranquility]

[Kasia G]

książke wydały ISKRY w 2000 roku, o ile mi wiadomo bywa jeszcze w Empikach, no i oczywiście bibliotekach i antykwariatach, nie jestem pewna czy nie widziałam jej w jakiejś "taniej (!) książce" nad morzem

[yvonne]

[Tranquility]

no najlepiej to pójść do takiej w Twojej miejscowości, chyba, że chcesz jechać po książkę do Radomia...

[Kasia G]

yvonne, skoro jestes z Warszawy, naprawde nie powinno byc problemu z upolowaniem tej książki. Jest nawet u mnie w osiedlowej bibliotece, a mieszkam... prawie pod Warszawą.

[makova_panienka]

[yvonne]

[Kasia G]

no to przyjeżdżaj do mnie, to znaczy do Bibliotek Publicznej Dzielnicy Włochy (okazuje sie że mnieszkamy niedaleko ). Tu jest ta ksiązka, szczegóły możesz sprawdzić na stronie http://www.bpwlochy.waw.pl/

[sfra]

Kasiu, to Ty mieszkasz we Włoszech

[mysha]

Wydanie Iskier z 2000 r. pt. "Dziennik" jest jedynym godnym przeczytania, bo po raz pierwszy ukazuje się w pełnej wersji, bez skrótów dokonanych przez Romolę, która wycięła najbardziej intymne fragmenty i uładziła składnię.

Wg mnie wstrząsająca, dość ciężka lektura. Prawdziwa, bo pokazuje Niżyńskiego jako osobę chorą, pełną lęków, często mylnie interpretującą otoczenie. Pozbawia go legendarnej otoczki, mnie pozwoliła lepiej zrozumieć, na czym tak naprawdę polegał jego geniusz i jego tragedia.

Ja kupiłam w wydawnictwie, tylko że dość dawno. (iskry@polbox.pl)

ISBN: 83-207-1648-9

[Karya]

U mnie w bibliotekach niestety nie ma. Trudno.

[yvonne]

[Sagittaire]

Kończę dziennik. Chyba zrobiłam błąd, bo najpierw poczytałam sobie o chorobach psychicznych a dopiero potem sięgnęłam po tę książkę. Efekt jest taki, że w tekście widzę przede wszystkim objawy schizofrenii (swoją drogą dość typowe) i to mi przyćmiewa indywidualizm autora.
Jednakże wszytkim, którzy nie czytali - polecam.
Agnieszka

[Bajaderka]

Ja od dłuższego czasu biorę się z zamiarem przeczytania tegoż dziennika, ale niestety nie jest on wszędzie dostępny, raczej trudno go dostać. Ale poszukam jak wrócę do Polski.

[Scarpia]

[sfra]

Schizofrenia jest zwykla choroba niezwyklych ludzi.

[Kasia G]

Nie zapominajmy ze to zwykła choroba dziedziczna i w rodzinie Nizyńskich niestety wystepująca, brat Wacława od dziecka przebywał w zakładzie zamkniętym...